Rinoplasti (Burun Estetiği) Nedir ?
Estetik tarihinde burun her zaman yüzün en önemli kozmetik unsuru olarak görülmüştür. Bu nedenle dünyada plastik cerrahide en çok yapılan işlemdir. Rinoplasti, burun estetiği ve rekonstrüktif cerrahidir. Amaç, burnu hem fonksiyonel hem de estetik olarak iyileştirmektir. Burun, yüzün merkezinde yer alan ve yüzde çok önemli bir rol oynayan bir organdır. Her burnun kendine özgü bir şekli vardır. Burundaki küçük değişiklikler bile yüzün görünümünü etkileyebilir. Ameliyat öncesi görüşmenin en önemli faydalarından biri hastanın beklentilerini ve cerrahın bu beklentileri ne ölçüde karşılayabileceğini ortaya çıkarmasıdır. Hastalar genellikle sosyal, kültürel, sosyal vb. Kendi güzellik algılarına göre hareket ederler, gelişmeden etkilenirler ve güzel bir burnun nasıl olması gerektiğine dair içgüdüsel bir görüşe sahiptirler.
Cerrahların ise zor bir görevi var; hastaların, toplumun ve cerrahın kendilerinin seveceği bir burun yaratmak. Cerrahlar, burun estetiği adaylarının dikkat etmesi gereken noktaları belirleyerek hastaların gerçekçi beklentileri mi yoksa olağan dışı algıları mı olduğunu anlamaya çalışır ve ameliyat öncesi düzeltilmesi gereken burun şekil bozukluklarını belirler. Bunu yaparken kendi kişisel yargısını, belirli kuralları, orantıları, açıları ve geometrik ilişkileri dikkate alır. Kıkırdak yapısı, mevcut izler; hastanın yaşı, cinsiyeti ve cilt özelliklerini değerlendirin. Estetik ve anatomik değerlendirme sonucunda hastanın ideal bir buruna sahip olması için uygun tekniği seçtiği bir ameliyat planı hazırlar. Ameliyatın temel amacı, yüz şeklinize uygun, doğal ve daha iyi görünen bir burun yaratmaktır. Her operasyon daha iyi bir sonuç içindir, ancak her seferinde mükemmel sonuçlar beklemek gerçekçi değildir. Ameliyatın sonucu sadece cerrahın beceri ve deneyimine bağlı değildir. Hastanın yaşı, genel sağlık durumu, cilt durumu, kemik iskeleti, sigara içme, yara iyileşmesi ve anatomik yapısı ile de ilgilidir.
Hangi yaşta ameliyat yapılmalıdır ?
Rinoplasti yüz kemik gelişiminin tamamlandığı17-18 yaşından sonra yapılabilir.Üst bir yaş sınırı yoktur.Burun tıkanıklığının ileri düzeyde olduğu durumlarda ameliyat daha erken yaşlarda da yapılabilir.
Rinoplasti burundan nefes almamı etkiler mi?
Estetik bir burun elde ederken burnun fizyolojik işlevlerini korumak hatta bir çok hastada artırmak çok önemlidir. Normal şartlarda rinoplasti burun tıkanıklığına neden olmaz. Nazal septum burnu iki eşit parçaya böler ve esas destek mekanizmayı oluşturur. Septum deviasyonu genetik nedenli ya da travma nedeni ile oluşabilir. Ayrıca yan burun duvarından kaynaklanan konkaların büyümesi de solunum problemlerine neden olabilir. Rinoplasti sırasında hastaların deviasyonu muhakkak düzeltilir ve burun etleride muhakkak küçültülür.
Rinoplasti sonrası yüzümde iz kalacak mı?
Rinoplastide iki ana yaklaşım mevcuttur. Endonazal (kapalı) ve eksternal (açık) yaklaşım. Eksternal yaklaşım getirdiği avantajlar nedeni ile popüler bir yaklaşım olmuştur. Bu yaklaşımda burun deliklerinin en dar yerinden geçen V şeklinde insizyon yapılır. Gözle görülür bir iz bırakmayan bu yöntem doktorların % 90 tarafından tercih edilmektedir. Deneyimli cerrahlar tarafından yapılan endonazal yaklaşım ile de iyi sonuçlar almak mümkündür. Sonuç olarak hangi yaklaşımın tercih edileceği tamamen cerrah ile ilgili olup hasta açısından bir olumsuzluğa neden olmaz.
Ameliyattan önce nelerden kaçınmalıyım?
En önemlisi aspirin ve benzeri kanamaya yol açabilen ilaçlardan içmekten kaçınmaktır. Ağrınız olursa parasetamol ya da asetaminofem kullanabilirsiniz. Sigara içmeyin çünkü nikotin kan dolaşımını bozarak yara iyileşmesini etkiler. Ameliyattan bir kaç gün önce ve bir kaç hafta sonra alkol almayın çünkü konjesyona ve kanamaya neden olur.
Ameliyat nasıl yapılacak?
Hasta ve doktorun tercihine göre lokal anestezi altında, sedasyon eşliğinde ya da genel anestezi altında yapılabilir. Ameliyat mevcut burun deformitesine göre 1 saat ve 3 saat arasında sürebilir. Eksternal insizyonu takiben septum deviasyonu (burnun orta kısmındaki duvarın eğriliği) düzeltilerek ameliyata başlanır. Bu işlem fonksiyonel açıdan önem taşır. Septum deviasyonu düzeltildikten sonra ameliyat öncesinde yapılan plana göre tüm deformiteler tek tek düzeltilir. Burun sırtında hump (kemer) var ise çıkarılır, düzensizlikler giderilir, gerekiyorsa burnun kemik yan duvarları kırılarak burun sırtında gelişen açıklık kapatılır. Burun ucundaki kıkırdaklara yönelik müdahaleler yapılır. Septumdan elde edilen kıkırdaklar ameliyat sırasında çeşitli düzeltmeleri yapmak, dokulara destek olmak veya istenilen şekli vermek için kullanılır. Hasta daha önce başka bir burun ameliyatı geçirmişse ve burun içerisinde yeterli miktarda kıkırdak bulunmuyorsa bu kıkırdaklar kulak veya kaburgadan da elde edilebilir. Başlangıçta yapılan kesiler dikilerek kapatılır. Burun içerisine tampon yerleştirilebilir; bazı cerrahlar ameliyatın hemen sonrasında oluşabilecek sızıntının verdiği rahatsızlık hissini azaltmak amacıyla özel tamponlar kullanabilir. Burun sırtı flasterlenerek alçı veya özel kalıplarla korumaya alınır ve ameliyat sonlandırılır.
Ameliyattan sonra yapılması gerekenler
• 2-3 yastıkla, başınız yukarda yatınız. Başınızı 45 dereceden fazla yana çevirmeyiniz. Daha fazla hareket ederseniz burnunuzda eğriliğe neden olabilirsiniz. Bu kurala ameliyattan sonraki 3 hafta boyunca uyunuz.
• Kanamaya engel olmak için ayağa kalkerken ve öne eğilirken başınız yukarda hareket etmeye devam ediniz.
• Çok sıcak gıdaların buharı kanamayı ve burun tıkanıklığını artıracağı için, özellikle ilk hafta çok sıcak gıdaları tüketmeyiniz.
• İlk 2 gün üst dudak üzerine yapıştıracağınız gazlı bez oluşabilecek kanamanın üzerinizi kirletmesini engeller.
• Göz çevresine ve yanaklara uygulanacak soğuk jeller ya da buz şişliği ve morluğu azaltacaktır.
• Dişinizi fırçalarken dikkatli olun ve burnunuza zarar vermeyin.
• Ameliyatı takip eden ilk günlerde çok sert gıdalar çiğnemeyin, daha yumuşak gıdalar tercih edin.
• Ameliyattan sonraki 1 hafta yatak istirahati uygundur.
• Ameliyat sonrası 2 hafta spor yapmayın, cinsel ilişki kurmayın.
• Pansumanları ıslatmadan yüzünüzü yıkayabilirsiniz. 1 hafta boyunca saçlarınızı eğer size yardımcı olacak birileri var ise kuaförde saç yıkatır gibi yıkayabilirsiniz. Burun tamponlarınızı ve dış pansumanı ıslatmayın.
• 2 hafta boyunca uzun telefon görüşmelerinden ve sosyal aktivitelerden kaçının.
• 1 hafta boyunca aşırı gülmekten ve abartılı mimik hareketlerinden kaçının.
• 1 hafta boyunca sıkı kıyafet giymekten kaçının.
• 6 hafta boyunca güneşten ve güneş ışınlarından korunun aksi halde yüzünüzdeki şişliğin düzelmesi uzun sürecektir.
• 1 ay boyunca yüzmeyiniz bu travmaya neden olabilir.
• Ameliyattan sonra yüzünüzde şişkinlik oluşabilir. Büyük oranda 1. hafta sonunda şişlik geçecektir.
• Ameliyattan sonra oluşan morluklar 1-2 hafta kadar sürebilir. Genellikle 10. günden sonra kaybolur.
• Sadece doktorunuzun önereceği ilaçları kullanınız.
• 4 hafta boyunca gözlük kullanmayınız.
• Ameliyattan 2 gün sonra lens kullanabilirsiniz
Ameliyat sonrası takip ne kadar sürecek?
Rinoplasti sonuçları önceden kestirilebilir bir ameliyattır. Burun dinamik bir organdır ve cerrah yara iyileşmesi sonrasında ve uzun dönemde burunun alacağı şekli önceden tahmin edebilir. Cerrah hastasını ilk 3 hafta daha sık olmak üzere hastanın ihtiyacına göre belli aralıklarla muayene eder. Rutin takip protokolü hastayı 4. hafta, 3. ay, 6. ay, 1.yıl ve daha sonra yılda 1 defa kontrol etmek şeklindedir. Bu protokol ile hasta ve cerrah beraberce ameliyat sonuçlarını değerlendirebilmektedir.